شورای اجرای سند توسعه مهدویت و انتظار در وزارت فرهنگ تشکیل می‌شود
نشست هم‌اندیشی رابطان، نمایندگان و مدعوین حوزه «مهدویت و انتظار» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار و درباره راه‌های اجرای سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار بررسی شد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج)، نشست هم‌اندیشی رابطان، نمایندگان و مدعوین حوزه «مهدویت و انتظار» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص «نگاشت نهادی سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار» عصر دوشنبه سی و یکم شهریور در سالن اجتماعات «غدیر» این وزارتخانه بر گزار شد.
در این نشست حجج‌الاسلام «حمیدرضا ارباب سلیمانی»، رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و «یاسین حسین‌آبادی» رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار و همچنین نمایندگان این دبیرخانه حضور داشتند و بحث و تبادل نظر در مورد «نگاشت نهادی سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار» پرداختند.
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام سلیمانی با اشاره به اینکه زحمات فراوانی برای تدوین سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار از سال ۱۳۹۹ در حوزه علمیه قم صورت پذیرفته است، اظهار کرد: سرانجام این سند در سال ۱۴۰۱ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و در سال ۱۴۰۲ توسط شهید رییسی به دستگاه‌ها ابلاغ شد، طبیعی است در ادامه این راه باید گام‌های موثری برداشته می‌شد اما به دلایل مختلف به تاخیر افتاد با این وجود کار کلید خورده و امید داریم که در جایگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بتوانیم این عرصه را دنبال کرده به و نتیجه برسانیم.
معاون وزیر و رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه ضمن اشاره به آیه ۸ سوره «صف» گفت: خداوند در این آیه می‌فرماید: «یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ» (می خواهند نور خدا را با دهان هایشان خاموش کنند در حالی که خدا کامل کننده نور خود است، گرچه کافران خوش نداشته باشند)؛ همچنین در آیه بعد از همین سوره آمده است: «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَیٰ وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» (اوست که پیامبرش را با هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر همه ادیان پیروز کند، گرچه مشرکان خوش نداشته باشند)؛ در مقام تفسیر و شرح اجمالی نسبت به این دو آیه باید اشاره به این مساله داشته باشیم که همواره دو خط در طول تاریخ وجود داشته است.
وی افزود: این دو خط شامل خط انبیا و خط اشقیا است؛ انبیا دنبال هدایت هستند و اشقیا دنبال انحراف و گمراهی جامعه و این جنگ از زمان حضرت آدم (ع) شروع شده و تا زمان حضرت خاتم (ص) تداوم داشته و بعد از ایشان نیز این خط مبارزه استمرار یافته است اما قرآن پیش‌بینی می‌کند که پیروزی از آن کسانی است که در جبهه حق ایستادند؛ با مطالعه تاریخ مشاهده می‌کنیم که از همان صدر اسلام توطئه به طرق مختلف وجود داشته است.
حجت الاسلام سلیمانی افزود: این توطئه‌ها گاهی از طریق استهزا و اذیت و آزار، گاهی به وسیله محاصره اقتصادی، گاهی از طریق تحمیل جنگ‌های پیاپی، گاهی به وسیله ایجاد تقرقه بین مسلمانان حتی از طریق ساخت مسجد اما مسجدی که در واقع پایگاه اختلاف افکنی بود (مسجد ضرار)؛ گاهی از طریق جنگ‌های صلیبی،گاهی از طریق فحشا و انحراف عقیده، گاهی از طریق فناوری مجازی، گاهی اشغال قدس، گاهی استعمار سیاسی و نظامی و اقتصادی و … رخ داده است؛ آنچه که مشخص است اینکه هر روز از دری وارد شدند تا اسلام را ریشه‌کن کنند اما با وجود همه این اقدامات که بین صلیبی ها و صهیونیست‌ها و ماتریالیست‌های شرق وجود داشت نور الهی تابید و هر روز شاهد این هستیم که دامنه اسلام و طرفدارانش در جهان وسیع تر می شود چنانکه قرآن نیز پیش‌بینی کرده بود.
امام زمان(عج) را بشناسیم و نسبت به حضرت اعتنا کنیم
معاون وزیر و رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: وظیفه ما این است که به عنوان مسلمان رابطه خود را با امام زمان(عج) تعریف کنیم. اگر ایشان را امام خود می‌دانیم باید بدانیم که بی اعتنایی به حضرت درست نیست و گناه است؛ پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه» (هر فردی که بمیرد، در حالی‌که امام زمان خود را نشناخته باشد، به مرگ جاهلی مرده است)؛ با توجه به این مساله باید شناخت خود را از آن حضرت تعمیق بخشیده و ضمن تبعیت و اصلاح ارتباط خود با آن امام همام به معنای شناخت ایشان؛ توجه مان به اطرافمان و کسانی که پیرامون ما هستند باشد اعم از خانواده، دوست و همکار چراکه نمی توان نسبت به محیط پیرامونی بی تفاوت بود.
در ادامه این نشست حجت الاسلام حسین آبادی با بیان اینکه بحث سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار تقریبا دو سال طول کشید تا با حضور اساتید حوزوی و دانشگاهی تدوین شد، اظهار کرد: پس از این مرحله سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب و از سوی شهید رئیسی ابلاغ شد؛ البته این سند دوره فَترَت هم داشت که حدودا یک و سال و نیم طول کشید چراکه درگیر جابجایی برخی مسوولان بودیم؛ شهید رئیسی را از دست دادیم و انتخابات انجام شد و در نهایت دبیرخانه این ستاد عملا از شهریور ۱۴۰۳ شکل گرفت، رئیس ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار، آیت الله اعرافی و قائم‌مقام آن نیز حجت الاسلام اجاق‌نژاد هستند.
رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار ادامه داد: دبیرخانه ملی سند توسعه فرهنگ انتظار و مهدویت در شهر مقدس قم قرار دارد؛ ما از سال ۱۴۰۳ تحقیقی در مورد سندها داشتیم و به بررسی علت این مساله پرداختیم که چرا به برخی سندها در کشور توجه نشده و اساسا به نتیجه نمی‌رسند؛ البته که دلایلی چند از علت این مساله را استخراج کردیم؛ با در نظر گرفتن این مسایل بود که مبنا و حرکت خود را مشخص کرده و تیمی را برای تدوین سند قرار دادیم؛ در دولت دکتر پزشکیان و در لایحه ۱۴۰۳ برای برخی نهادها توانستیم تکالیفی را نسبت به سند ایجاد کنیم و در مجلس و برخی کمیسیون‌های بحث هایی صورت پذیرفت.
برنامه پنج‌ساله برای نهادها و دستگاه ها ذیل سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار
وی افزود: همچنین بیش از ۹۵ نهاد و سازمان را رصد و رسالت ها و وظایف آنها را بررسی کردیم؛ بر همین اساس سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار در هفت بخش آماده شد؛ در اصول بیان کردیم که این سند بر سایر اسناد کشور حاکم است؛ اقدام مهم این بود که شروع به نوشتن برنامه‌های پنج ساله کرده و با نهادها و دستگاه ها رایزنی کردیم و در نهایت ۲۰ نهاد و سازمان به عنوان نهادها و سازمانهای پیشران شناسایی شدند که اگر در این عرصه (سند) حرکت کنند بقیه را هم همسو کرده و به قول معروف دنبال خود می کشانند؛ از سوی دیگر ذیل این اقدامات همان طور که اشاره شد به یک برنامه اجرایی پنج ساله با ۱۷ نهاد و سازمان رسیدیم؛ این برنامه ها به ایجاد توافق‌نامه بین ریاست ستاد یعنی آیت‌الله اعرافی و سازمان مربوطه منتهی می شود.
حجت الاسلام حسین‌آبادی با اشاره به اعضای ستاد توسعه فرهنگ انتظار و مهدویت گفت: در این ستاد حدود ۱۴ عضو ثابت حضور دارند همچنین دو نفر عضو مهدوی حوزوی و دو نفر دانشگاهی و یک نفر از جریانهای مردمی مهدویت و انتظار؛ نکته قابل توجه این است که در برنامه پنج‌ساله پس از دریافت نظرات متخصصان آن را به صورت نامه ارایه و جمع بندی را در قالب توافق‌نامه با امضای آیت الله اعرافی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ارائه می کنیم؛ پس از امضای توافق نامه نیز شورای اجرایی سازی سند در وزارتخانه تشکیل می شود.
وی تصریح کرد: این کلیت حرکت بر مدار اجرایی‌سازی سند بود .اما چند نکته را نیز در این مجال مطرح خواهم کرد از جمله اینکه مبنای تفکر انقلاب اسلامی مقوله مهدویت است؛ بنابراین اگر از آن غافل شویم ضربه سختی می‌خوریم؛ حال آنکه مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب تصریح کرده و به آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظما اشاره می کنند.
هیچ مقوله‌ای مثل موعود و منجی در جهان مشترک نیست
رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار گفت: مسأله دیگر فراگیری مقوله مهدویت در جهان است؛ هیچ مقوله‌ای به اندازه مولفه منجی و موعود در جهان مشترک نیست. مساله دیگر انحرافات موجود در مباحث مهدوی است که اگر حواسمان به آنها نباشد به قول حجت الاسلام پارسانیا این انحرافات و جریانات مردم را سر سفره خودشان میبرند.
حجت‌الاسلام حسین‌آبادی گفت: اعتقاد ما این است که در دستگاه ها و وزارتخانه ها باید کسانی باشند که بامعناالاخص برای امام زمان(عج) کار کنند؛ چه می‌شود در جشنواره فیلم فجر بخش مهدویت داشته باشیم؟ ما باید به عنوان خادمان آن حضرت این مسایل را نهادینه کنیم و تلاش هم کردیم تا در حد بضاعت خودمان این فعالیت ها را در این گستره داشته باشیم؛ قطعا اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این حوزه ورود جدی داشته باشد و همدل باشیم اتفاقات حوبی می افتد چرا که برای امام زمان (عج) باید دلی وارد عمل شویم و دلی قدم برداریم.
توجه به تولید آثار در سه محور موسیقی، هنرهای تجسمی و نمایشی
در ادامه حجت‌الاسلام جعفری به عنوان نماینده معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ذیل مباحث مطرح شده به سه محور کلی رسیدم که تصور می کنم باید برای اجرایی سازی سند به آنها توجه داشته باشیم؛ نخست آموزش که باید در این راستا تیمی را مثل همان ستادی که در شهر مقدس قم تشکیل شده ایجاد کنیم؛ در واقع باید دوره هایی را برای این تیم برگزار شود تا مبانی معرفتی و علمی به آنها منتقل شود؛ محور دوم به بحث تولید باز می گردد به این معنا که در این عرصه چه آثاری را می توانیم تولید کنیم؛ محور سوم توجه به سه رشته موسیقی، هنرهای تجسمی و نمایش است که ما در معاونت هنری در این سه عرصه فعالیت داریم. می توان برنامه ها را ذیل این سه محور کلی مورد توجه قرار داد.
همچنین حجت‌الاسلام «سید علی اصغر تقوی» نماینده شورای فرهنگ عمومی کشور به بحث نقشه جامع مهندسی فرهنگی کشور و برش‌های استانی اشاره کرد و گفت: می توان سند مهدویت را در این عرصه متمرکز کرد؛ از سوی دیگر با توجه به اینکه شورای فرهنگ عمومی کشور در بحث رصد و افکارسنجی فعالیت دارد در این گستره نیز می تواند به منظور اجرای سند تعامل داشته باشد.
ضرورت توجه بیش از پیش رسانه به مساله مهدویت
این گزارش می افزاید: در ادامه «رضا خوش‌لهجه» دستیار معاونت خبر خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ نسبت به اهمیت ورود رسانه‌ها و تلاش‌های رسانه‌ای نسبت به معرفی سند و اهداف آن تاکید کرد و گفت: ایرنا به عنوان رسانه رسمی کشور ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت دارد و ما در این خبرگزاری آمادگی داریم تا در موضوع مهدویت و انتظار بیش از پیش فعالیت داشته باشیم؛ ضمن اینکه نباید ایجاد میز تخصصی در حوزه مهدویت در رسانه را نادیده گرفت.
خروجی جلسات مهدوی باید تضارب آرا باشد
در ادامه حجت‌الاسلام فاطمی تبار، نماینده سازمان اوقاف و امور خیریه نیز طی سخنانی با اشاره به اینکه مهدویت مهمترین مساله برای ما محسوب می‌شود، اظهار کرد: امام خمینی(ره) فرمود: «مسئولان ما باید بدانند که انقلاب ما محدود به ایران نیست. انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت – ارواحنافداه – است که خداوند بر همه مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد»؛ امروز اگر ما نیز چنین دغدغه ای داریم باید در این جلسات اهتمام بیشتری به خرج دهیم، قطعا خروجی این جلسات تضارب آرا است.
وی گفت: نکته دیگر هماهنگی عملیاتی بین دستگاه ها است که باید برای اجرایی سازی سند اتفاق بیفتد چراکه گاهی تفاهم‌نامه‌هایی نوشته می‌شود اما در حوزه عملیات معمولا هماهنگی رخ نمی‌دهد لذا انتظار می رود این اتفاق بیفتد؛ نکته دیگر ایجاد بانک اطلاعاتی در عرصه تولیدات مهدوی در رشته‌های مختلف است؛ در این راستا باید پایش و ارزیابی مستمر در فعالیت‌ها داشته باشیم و بررسی کنیم که در سازمان و نهادی که حضور داریم در عرصه مهدویت چه اقداماتی صورت پذیرفته است؛ در نهایت نیز باید تمرکز بر مشارکت مردمی و تشکل سازی مهدوی باشد یعنی مردم را در مورد فعالیت‌های مهدوی به میدان بیاوریم، رویکردی که در اربعین اتفاق افتاده است.
در ادامه «مهدی نجفی» نماینده معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد ضمن تاکید بر اینکه باید آموزه‌های قرآنی، اهل بیتی و مهدوی در بطن جامعه تجلی و جاری و ساری شود، اظهار کرد: در این راستا باید شاخصه های حکمرانی مهدوی را مشخص کرده و در ساحت های مختلف در سطح جامعه متبلور کنیم تا جایی که رفتار فردی و اجتماعی ما بر این اساس باشد.
نجفی در ادامه این نشست افزود: در بحث اجرایی نیز باید از جزیره ای عمل کردن و موازی کاری دوری شود و پیوست مهدویت در جشنواره‌ها و برنامه‌های فرهنگی، هنری، سینمایی، رسانه‌ای و مجازی دیده شود.
وی ادامه داد: در خصوص برنامه‌های استانی با موضوع مهدویت می‌توان هماهنگ کرد تا وزارت کشور به استانداری‌ها ابلاغ کند تا دستگاه‌ها در برگزاری برنامه‌های مربوط به مهدویت، نهایت همکاری را با مجریان برنامه‌ها داشته باشند، از این رهگذر می توانیم شاهد نهادینه شدن فرهنگ مهدویت میان اقشار مختلف جامعه باشیم.
در ادامه برخی دیگر از اعضا ضمن تاکید نسبت به هماهنگی و تعامل میان دستگاه ها به منظور اجرای هرچه بهتر سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار؛ نسبت به گسترش فعالیت‌ها در این گستره تاکید کردند.
این گزارش می افزاید: در ادامه حجت الاسلام حسین آبادی در پاسخ به مباحث مطرح شده از سوی حاضران در نشست اظهار کرد: نکته ای که در مورد نقشه مهندسی فرهنگی کشور و برش های استانی مطرح شد نکته درستی بود و می توان با تفاهم نامه و ورود به اولویت های استان‌ها، نسبت به مساله سند مطالبات را مطرح کرد.
رئیس دبیرخانه ستاد توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار گفت: نکات مطرح شده در سند مساله محور هستند و ما نیز برای رسیدن به اهداف ارایه شده در سند پرسش نامه هایی را ارایه کردیم و نتایج جمع آوری شد؛ همچنین در مورد ارتباط بین متخصصان حوزه هنر و مهدویت نیز اعلام آمادگی می کنیم تا نشست هایی را در تهران و قم برگزار کنیم؛ همچنین در مورد مشارکت یک وزارتخانه با وزارتخانه دیگر، اصولی را برای کار نوشتیم و شاخص ها را مشخص کردیم ضمن اینکه ضرورت مشارکت و هم افزایی با سایر دستگاه ها را در آینده اضافه خواهیم کرد؛ همچنین پیوست رسانه ای را مدنظر داریم و اگر بررسی داشته باشیم مشخص می شود که هر نهاد و دستگاه در این عرصه تا چه میزان فعال بودند.
بر پایه این گزارش: حجت‌الاسلام سلیمانی در پایان پس از استماع نظرات حاضران گفت: در مورد مهدویت خود ما به عنوان یک عنصر فرهنگی نیاز به مطالعه مستمر داریم لذا باید گامی برای مطالعه در حوزه مهدویت باز کنیم؛ قرنهاست که نام مهدویت هست اما در مقابل این تفکر ناب تبلیغاتی علیه اسلام ناب محمدی نیز وجود دارد اما چون ما غافلیم یا اگر بیداریم مشغول امور دیگر هستیم لذا بعدها آسیب آن را مشاهده می‌کنیم؛ در نتیجه باید مطالعات مهدوی خود را افزایش دهیم.
معاون وزیر و رییس مرکز عالی قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: نکته دیگر این است که اگر اثر خوب مهدوی دیدیم آن را به یکدیگر منتقل و ارایه کنیم که این خودش امر به معروف است و کمک به جمع آوری بانک اطلاعاتی خواهد کرد؛ نکته سوم این است که در حوزه عملیاتی بررسی داشته باشیم برای مثال در حوزه رسانه چه تعداد خبر با موضوع مهدویت منتشر شده است؛ بررسی این وضعیت امر مهمی است تا ببینیم دارایی ما در حوزه های مهدویت در نهادها، دستگاه ها و رسانه ها چیست.
وی گفت: نکته دیگر این است که اعضای ستاد توسعه فرهنگ انتظار و مهدویت بر اساس نگاشتِ نهادی اعلام نظر کنند؛ مثلا کانون های فرهنگی هنری مساجد چه فعالیت هایی داشته است؛ همچنین روسای بخش های مربوط نماینده تام الاختیار معرفی کنند؛ نکته دیگر ارایه برنامه و پیشنهاد بودجه است تا آنچه که بر اساس برنامه ارایه می شود بررسی و در حوزه مهدویت اتفاق بیفتد.
حجت الاسلام سلیمانی افزود: پیشنهاد من این است که نشست مشترک باحضور آیت الله اعرافی و دکتر صالحی برگزار و اهمیت مساله سند و موضوعاتی که در آن بیان شده برای تنظیم برنامه و بودجه بررسی شود؛ اگر دستگاه‌های مرتبط از الان وارد عملیات شوند طبیعی است که در لایحه ای که از سوی دولت ارایه می‌شود موضوع مهدویت به صورت سالانه برش پیدا خواهد کرد .
وی سخنان خود را با این روایت از امام زمان (عج) به پایان برد: حضرت حجت می فرمایند: «ما در رعایت حال شما کوتاهی نمی کنیم و شما را فراموش نمی کنیم، اگر جز این بود گرفتاریها بر شما فرود می آمد و دشمنان، شما را ریشه کن می کردند پس تقوای خدای بزرگ را پیشه خود سازید».
منبع: خبرگزاری شبستان