معماری انتظار، بازخوانی شهر در افق تمدن مهدوی
به گزارش روابطعمومی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) استان گیلان، در آستانه برگزاری پنجمین اجلاس ملی مهدویت و انقلاب اسلامی، سعید آفتابی حسین، عضو هیات علمی دانشگاه در گفتوگویی اختصاصی به تبیین نسبت شهرسازی معنادار، اصالت ایرانی-اسلامی و زیستجهان مهدوی پرداخت.
سعید آفتابی حسین با اشاره به اینکه معماری انتظار بازخوانی شهر در افق تمدن مهدوی است اظهار داشت: هیچ جامعه آرمانی بدون ساختارهای شهری منسجم، عادلانه، ایمن و انسانمحور محقق نمیشود. شهر، آینه آینده است و آینده موعود نیازمند شهری است که بتواند حقوق شهروندی را در کاملترین شکل ممکن پاس بدارد.
آفتابی حسین در ادامه با تأکید بر نقش شهرسازی در تربیت انسان و فرهنگ عمومی افزود: امروز طراحی شهر دیگر تنها بحث سازه، مسیر یا ساختمان نیست؛ بلکه مسئله هویت، آرامش روانی، انضباط اجتماعی، عدالت فضایی و کیفیت زندگی است. شهری که با بینظمی ترافیکی، آشفتگی بصری یا بیهویتی معماری همراه باشد، نمیتواند زمینهساز جامعهای امیدوار، سالم و معنوی شود.
وی خاطرنشان کرد که برای تحقق جامعهای هماهنگ با آرمانهای مهدوی، باید به «مهندسی آینده» در فضای شهری توجه جدی کرد. به گفته او، الگوهای مدرن شهرسازی در جهان، به سمت شهرهای معناگرا، آرام، کمتنش، هوشمند و انسانمحور حرکت کردهاند؛ اما ما میراث تمدنی خود را در اختیار داریم که اگر بهدرستی درک و بازخوانی شود، از آن الگوها بسیار غنیتر است.
وی اظهار داشت: اصالت ایرانی–اسلامی در معماری و ساماندهی شهری نه یک تزئین است و نه یک شعار؛ بلکه ساختار تولید هویت، تعلق، امید و معناست. شهرهای تاریخی ما -از شیراز و اصفهان تا تبریز و گیلان- نظامی از زیبایی، آرامش و عدالت فضایی داشتند که میتواند امروز دوباره احیا و با فناوریهای نوین پیوند داده شود.
آفتابی حسین با اشاره به اینکه بیانیه گام دوم انقلاب بر «ایجاد تمدن نوین اسلامی» تأکید دارد، گفت: تمدن، چیزی فراتر از اندیشه است؛ تمدن یک بستر کالبدی میخواهد. تحقق بندهای گام دوم بدون توجه به حملونقل کارآمد، عدالت فضایی، معماری اصیل و طراحی شهری هویتساز ممکن نیست. شهر باید زمینهساز رشد انسان باشد، نه مانع آن.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه «ترافیک، آلودگی، معماری بیهویت و اختلال در دسترسیها، آرامش اجتماعی و زیستپذیری شهری را مختل میکند»، افزود: در جامعه مهدوی، حتی سیستم حملونقل نیز باید عدالتآفرین باشد؛ یعنی دسترسی برابر، امنیت، صرفهجویی در زمان و احترام به کرامت انسانی فراهم آورد. اینها مؤلفههایی تمدنیاند، نه صرفا فنی.
وی در پایان تأکید کرد: اگر بناست جامعهای منتظر و تمدنی مهدوی بسازیم، باید از همین امروز شهر را بر مدار انسان، معنا، هویت و آینده طراحی کنیم. آینده را نمیتوان تنها در ذهن ساخت؛ آینده در خیابانها، میدانها، معماری و شبکه حملونقل شهر شکل میگیرد.