آیات مهدوی
آیات مهدوی – آیه ۵۸ سوره نسا
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمِیعاً بَصِیراً
موضوع: امام مهدی (عج) امانت الهی
«همانا خداوند فرمانتان مىدهد که امانتها را به صاحبانش بدهید و هرگاه میان مردم داورى کردید، به عدل حکم کنید. چه نیک است آنچه که خداوند شما را بدان پند مىدهد. بىگمان خداوند شنواى بیناست.»
نکته ها:
- در فرهنگ قرآن، «امانت» مفهوم وسیعى دارد و تمام شئون زندگى سیاسى، اجتماعى و اخلاقى را شامل مىشود.
- امانتدارى و رفتار عادلانه و دور از تبعیض، از نشانههاى مهم ایمان است؛ چنانکه خیانت در امانت، از علائم نفاق محسوب میشود. در حدیث است: «به رکوع و سجود طولانى افراد نگاه نکنید؛ بلکه به راستگویى و امانتدارى آنان بنگرید».
- نافرمانى و ادا نکردن حقوق و وظایف خود در ارتباط با امانت، خیانت است؛ همانگونه که پیشى گرفتن ناصالحان بر صالحان در مسئولیتهاى اجتماعى، خیانت به خدا، رسول و مسلمانان است.
- از امام رضا در مورد این آیه شریفه سؤال شد. ایشان فرمود: «هُمُ الائِمَّهُ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ أَنْ یُودِّیَ الامَامُ الامَانَهَ إِلَی مَنْ بَعْدَهُ وَ لا یَخُصَّ بِهَا غَیْرَهُ وَ لا یَزْوِیَهَا عَنْهُ ایشان، ائمه از آلمحمد: هستند. هر امامى باید امانت امامت را به امام بعد از خود بسپارد، به دیگرى ندهد و از امام هم دریغ نکند».
- امام باقر فرمود: «خداوند، چهارده نور از نور عظمت خود را چهارده هزار سال قبل از آفرینش آدم۷ آفرید که آنها ارواح ما هستند». عرض شد: «آن چهارده نور چه کسانی هستند؟» فرمود: «محمد و علی و فاطمه، حسن و حسین و نه نفر از فرزندان حسین: که نهمینِ آنها قائم ایشان است». سپس یکایک امامان را نام برد و آنگاه فرمود: «به خدا قسم، ما اوصیا و جانشینان بعد از پیامبریم. ما هستیم آن مقامى که خداوند به پیامبر عنایت کرد. ما درخت نبوت، زادگاه رحمت، معدن حکمت، چراغهاى دانش، پایگاه رسالت، محل رفت و آمد ملائکه، صاحب اسرار خدا و امانت او در میان بندگانش هستیم».
- در روایات متعددی، منظور از امانت، رهبرى جامعه معرفى شده است که اهل آن، اهلبیت: هستند. بازگرداندن رهبری امت به اهلبیت: ، مصداق بارز عمل به این آیه است. آرى! کلید خوشبختى جامعه، بر سر کار بودن افراد لایق و رفتار عادلانه است و منشأ نابسامانى هاى اجتماعى، ریاست نااهلان و قضاوتهاى ظالمانه. حضرت علی فرموده است: «من تقدّم على قوم و هو یرى فیهم من هو افضل، فقد خان اللّه و رسوله و المؤمنین هر کس خود را در جامعه بر دیگران مقدّم بدارد و پیشوا شود، در حالى که بداند افراد لایقتر از او وجود دارند، قطعاً به خدا و پیامبر و مؤمنان خیانت کرده است».
- پیغمبر اکرم فرمودند: «من مىروم و دو امانت در کنار شما مىگذارم: قرآن و اهلبیتم». سپس فرمودند: «ایندو هیچ وقت از هم جدا نمىشوند».یعنی اهلبیت: معصوماند؛ زیرا حتی با انجام یک خلاف، انسان از قرآن جدا میشود.
- در زیارت جامعه کبیره خطاب به اهلبیت: مىخوانیم: «انتم الامانه المحفوظه؛ شما آن امانت حفظشده هستید».
- تشکیل حکومت لازم است؛ زیرا لازمه سپردن مسئولیتها به اهلش و قضاوت عادلانه، برقرارى نظام و حکومت الهى است. تُؤَدُّوا الْأَماناتِ … تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ