بخشی از کتاب

آخِرُ الزّمان

دوره پایانی دنیا و زمان شکل‌گیری ظهور و حکومت مهدی موعود۴

«آخرالزمان» ترکیبی اضافی و به معنای بخش پایانی زندگی دنیا است. توجه به «آخِرالزمان» در فرهنگ بیشتر دین‌ها و آیین‌های بزرگ ـ به‌ویژه در ادیان ابراهیمی ـ به ‏چشم می‏خورد. این توجه در فرهنگ اسلامی از اهمیّت ویژه‌ای برخوردار است.

واژه آخرالزمان در قرآن به کار نرفته است؛ اما مطالب گوناگونی در باره آن، از آیات قابل استفاده است. قرآن کریم به طور کلّی، جهانیان را به دو بخش پیشینیان و پسینیان تقسیم کــرده[۱] و بـــرای هـــر یک ویژگی‌هایی بیان نموده است. به نظر می‌رسد بتوان پسینیان را بخشی از انسان‌های آخرالزمان دانست.

در بـــاره آغـــاز شکــل‌گیری و چگونگی انجام جهان، سخن روشنی در آیات و روایات به چشم نمی‌خورد؛ امـا آن‌گـــاه کــه سخــن از دوران آخرالزمان به میان می‌آید، همواره به دو پدیده بسیار مهم و بزرگ اشاره می‌شود:

1. ولادت و برانگیخته شدن پیامبر اسلام۶ در جایگاه واپسین فرستاده الهی؛[۲]
2. ظهور و قیام موعود نجات‌بخش، حضرت مهدی۴.

از این رو شکی نیست اینک ما در دوران «آخِرالزمان» به سر می‌بریم. این دوران، دارای دو ویژگی مهمّ و اساسی است:

نخست: آخرین مرحله زندگی در دنیاست.

با سپری شدن این دوران، زندگی در دنیا به پایان رسیده، مرحله‏ای دیگر در نظام آفرینش آغاز می‌شود.

دوم: این دوران، خود به دو بخش با ویژگی‌های خاص تقسیم می‌شود.

یک. دورانی سراسر انحطاط اخلاقی، ستم و بیداد؛

دو. دورانی سرشار از معنویت در پرتو حکومت شایستگان.

[۱]. سوره واقعه (۵۶): ۱۳و۴۰ و ۴۹.

 [۲]. «…أَنَّهُ یَأْتِی فِی آخِرِ الزَّمَانِ نَبِی…»، محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۲۶، ص۱۹۹، ح۱۲؛ همچنین ر.ک: محمد بن احمد قرطبی، تفسیر قرطبی، ج۴، ص۳۰۶؛ محمد بن جریر طبری، تفسیر طبری، ج۱، ص۵۵۷.