بخشی از کتاب

 

پیش درآمد

از فصل نوجوانی، جوشش پرسش‌های درونی در وجود آدمی آغاز می­شود. پرسش‌هایی درباره این‌که من کیستم؟ برای چه به دنیا آمده‌ام؟ چرا باید مثل همه انسان‌ها زندگی کنم و بعد از این دنیا بروم؟ اصلاً زندگی یعنی چه؟ چرا من در این دوره و در این سرزمین و با این شکل و قیافه به دنیا آمده‌ام؟ چرا فرزند این خانواده‌‌ام و نه خانواده‌ای دیگر؟ و پرسش‌های دیگری که هر از چند گاهی به جان آدمیزاد می‌افتد.

در میان این همه پرسش، شاید پرسش اصلی این باشد که چرا در نوجوانی ـ که سن هیجان‌ها و تغییر و تحول­هاست ـ ناگهان این توفان پرسش‌ها وزیدن می­گیرد و افتان و خیزان، تا پایان عمر، همراه انسان می­ماند؟

در این کتاب ـ که اولین گام در مسیر تعریف ایده «نسل سلمان» و در مقام  طراحی سبک زندگی مهدوی و الگوسازی مهدی­زیستی برای شیعیان عصر غیبت و دوره آخرالزمان است ـ برآنیم تا بر مبنای شخصیت سلمان فارسی(به عنوان نقشه راه) و بر اساس معارف و مباحث شیعی ـ مهدوی (به عنوان نرم­افزار و راهبرد پاسخگو) به پاسخی جامع و عملی برای پرسش‌های اصلی و اساسی انسانی خود برسیم و در نهایت بتوانیم در ترکیب این برنامه نرم­افزاری و  آن روش و شیوه، به  هویت و شخصیت باثبات، جامع، فعال و مثبتی دست یابیم.

مهدویت در این مسیر، به مثابه نرم‌افزاری است که چکیده مهم­ترین معارف آسمانی اسلام را در خود جای داده، و هماهنگ با زمان و نیازهای امروز ماست؛ چراکه مهدویت یعنی فلسفه و سرّ زندگی و چگونگی حرکت در نظام بشری، با نگاه به گذشته، حال و آینده. بدیهی است که اگر بتوانیم رابطه‌درستی با آن طرح کلان برقرار کنیم، ضمن پاسخ­گویی به پرسش‌هایمان، می‌توانیم به هویت و شخصیتی واقعی‌ دست یابیم.

بنابراین تلاش کرده­ایم که در مسیر پاسخ­گویی به پرسش‌های اساسی انسانی و نیز مدل‌سازی عینی و قابل اجرا برای زندگی سالم ـ که همان زندگی مهدوی است ـ ضمن یک­دوره کتاب‌، به کاربردی­سازی معارف دینی ـ مهدوی برای طراحی سبک زندگی شیعی ـ مهدوی برسیم. بدین جهت، در این اثر به عنوان زیربنا و خشت اول کتاب‌های این مجموعه، به تحلیل زندگانی و شخصیت سلمان فارسی می‌پردازیم.

دلیل انتخاب این شخصیت در مقام بازشناسی الگوی زندگی شیعی‌ـ مهدوی این است که مباحث تربیتی و اخلاقی و هویتی، در مرحله کاربردی‌سازی و دور کردن از فضای شعاری و خیال‌پردازی، به معرفی الگو و نمونه نیازمند است؛ از طرفی، در گذشته، حال و آینده مسلمانان ایرانی و شیعی، سلمان فارسی یک اسطوره بوده و خواهد بود.

اسطوره، نه به معنای افسانه، همانند شخصیت‌های افسانه‌ای رستم و اسفندیار؛ بلکه به معنای شخصیتی ایرانی که واجد ملاک­های ممتاز اسلامی به نحو کامل و جامع است و می‌تواند الگو و بنیان­گذار روندی تاریخی و هویت‌بخش برای تک‌تک ایرانیان باشد. شخصیتی که بر مبانی پرسش­های فطری­ خویش، نقشه راه زندگی­اش را طرح کرد و بر اساس آن، به انسان کامل و دین خاتم رسید و در این مرحله سعی کرد با برنامه تربیتی پیامبر۶ به بالاترین مدارج کمال دست یابد.

ویژگی خاص داستان و شخصیت سلمان در این است که او در مسیر کشف حقیقت به جست­وجوی دین راستین در میان ادیان و مذاهب زمانه خود پرداخت و سختی­های بسیاری را به جان خرید. و آن­گاه که به حقیقت دست یافت، تلاش کرد که جاده حق و معرفت را تا انتها طی کند. پس داستان زندگی سلمان، داستان تحول­بخش ایمان و سلوک تربیتی است که توانست «سلمان فارسی» را از یک شخصیت ایرانی گم­نام  به «سلمان محمدی» برترین صحابه پیامبر۶ تبدیل کند.

در این کتاب، زندگی­نامه سلمان در قالب یک شبه­داستان که هماهنگ با ادوار واقعی زندگانی اوست، روایت می­شود. در این روایت نیمه داستانی و تخیلی، ابوذر به عنوان برادر ایمانی و نزدیک­ترین دوست سلمان نقشی فعال دارد تا در خلال گفت­و­گوهای این دو، پرسش­های مبنایی انسانی طرح شده، و چگونگی پاسخ­گویی آن­ها ـ به عنوان دو شخصیت برجسته غیرمعصوم ـ به این سؤالات مورد بازخوانی قرار گیرد.

نکته پایانی آن­که ممکن است در این اثر، معارف مهدوی به صورت صریح چندان به چشم نیاید؛ اما در حقیقت، به صورت کاربردی در قالب زندگی سلمان بازگو شده­اند. به طور مشخص، آن­چه از معارف مهدوی در این کتاب آمده، فلسفه تاریخی مهدویت، پیوند آینده­نگری و انتظار با زندگی مسلمانی، ولیّ­یاوری، آخرالزمان­شناسی، رجعت و… است. در این کتاب، سعی شده که طرح­واره­ای سه مرحله­ای به عنوان سبک زندگی مهدوی، در بعد تربیت فردی، همتایابی و حضور در اجتماع و نقش­آفرینی در آن بر مبنای زندگی سلمان فارسی ارائه شود.