به گزارش روابط عمومی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج) کرمان روز چهارشنبه پانزدهم شهریور ماه خبرگزاری ایکنا با طیبه توکلی حامد مدرس حوزه و دانشگاه در خصوص حماسه اربعین و ظهور گفتگو کرد.
در این گفتگو طیبه توکلی حامد به تبیین جاذبه‌های حماسه اربعین و ظهور با تأکید بر نظر جهانیان پرداخت و گفت: اربعین از مهم‌ترین جلوه‌های اتحاد و همبستگی بین جهانیان با هر نوع دین، آیین و مذهبی است. یک راهپیمایی عظیم مردمی که جلوه‌هایی از عشق به ولایت را به منصه ظهور می‌رساند. این حرکت بزرگ علاوه‌‌بر ابعاد سیاسی و معنوی بسیار، میثاقی دوباره با خط و راه امام حسین(ع) است، راهی که با قدم گذاشتن در آن می‌توان برای ظهور حضرت ولی عصر(عج) زمینه‌سازی کرد.
وی افزود: به گفته ناظران و تحلیل‌گران بین‌المللی، اَبَر رویداد اربعین حسینی با انبوه تدارکات و پشتیبانی مردمی، نه فقط پرجمعیت‌ترین تجمع جهان بلکه معنوی‌ترین، لذت بخش‌ترین، تمدن‌سازترین و اسرارآمیزترین اجتماع در تاریخ بشری است( کتاب زیارت‌های پیاده در جهان معاصر در مقایسه با اربعین از محمدرضا پویافر، صفحه ۱۰۲).
این مبلغ بین‌الملل با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب پیاده‌روی اربعین را معجزه‌آسا دانسته و می‌فرمایند حماسه اربعین در هنگامی که دنیای اسلام، نهایت نیاز را به حماسه دارد به وجود آمده است، اظهار کرد: قطعاً عوامل و زمینه‌های بسیاری در پیدایش و گسترش این رویداد شگفت‌انگیز نقش داشته‌اند. بنابر دلایل متعدد پیاده‌روی اربعین برای ده‌ها میلیون انسان، محبوب و خواستنی شده و آنها با شریعت‌های گوناگون از کشورهای مختلف جهان، گرد هم می‌آیند و حتی خطرات و سختی‌های راه را نیز شیرین می‌دانند.
توکلی‌حامد در ادامه به عوامل جذابیت راهپیمایی اربعین پرداخت و ادامه داد: اولین عامل وجود جاذبه‌های دنیوی در این پیاده‌روی اربعین است که تفریح و سرگرمی سالم، ورزش و سرزندگی در فعالیتی نشاط‌آمیز و جوانانه، سیاحت و زیارت، گردشگری دینی، سیر و سفر خارجی ارزان و حلال و تنوع و اخلاص در پذیرایی و برکت‌های مادی زیارت از جمله این جذابیت‌ها است.
وی افزود: یکی از زائران تازه مسلمان اربعین رافائل مائوریللو، استاد شیعه شناس دانشگاه‌های ایتالیا می‌گوید: یکی از ابعاد جذاب زیارت اربعین تحرک جسمی، فعالیت بدنی و طی کردن راهی طولانی با پای پیاده است. همچنین سینتیا مک کینی، زائر آمریکایی و استاد دانشگاه که ۱۲ سال نماینده مجلس کشورش بوده، در بین راه مشایه می‌گوید: تا اینجای سفر بسیار عالی بوده، من مهمان نوازی حقیقی عراقی‌ها را تجربه کردم، به موکب‌ها و جاهای مختلفی رفتم، نه عراقی هستم و نه مسلمان اما به گرمی مورد استقبال قرار گرفتم و این مرا به‌عنوان یکی از مردم آمریکا بسیار تحت تأثیر قرار داده که دولت و کشور من مسئول رنج‌ها و دردهایی است که مردم عراق در طی سالیان گذشته متحمل شده و می‌شوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به نظرات اروپاییان و آمریکایی‌ها در خصوص آداب زیبای اربعین، تصریح کرد: در راهپیمایی اربعین بزرگان اهل‌سنت و رهبران مسیحی نیز در کنار شیعیان هستند و در این مسیر هزاران موکب با تمام امکانات برای اقامت، استراحت و پذیرایی رایگان از زائران وجود دارد.
توکلی‌حامد دومین دلیل جذابیت پیاده‌روی اربعین را وجود جاذبه‌های روانشناختی دانست و گفت: احترام دیدن در موکب‌ها، تجربه کمیاب محبت چشیدن و محبوب بودن، نبرد برای پویایی و عبور از مشکلات، راه رسیدن به هدف و حس کامیابی، احساس هویت، عزت نفس، خودباوری و ایمان به توانمندی‌های خود(من می‌توانم) از جمله این جاذبه‌ها است. بانوی هلندی و تازه مسلمان که نام زهرا سلطانی را برای خود برگزیده، بعد از سفر کربلا می‌گوید: اربعین طور دیگری بود، مثل بهشت حتی ناتوانان و کسانی که با فرزندان کوچک خود حضور داشتند علی‌رغم سختی و مشقتی که می‌دیدند ناراحت نبودند، افرادی بودند که پا نداشتند اما با این حال به عشق امام حسین(ع) به کربلا می‌رفتند.
وی اظهار کرد: سومین دلیل جذابیت پیاده‌روی اربعین وجود جاذبه‌های فردی معنوی است که دعوت شدن ما از سوی امام حسین(ع)، نیابت ما از بزرگان، شهدا و…(مانند دانشمند شهید محسن فخری‌زاده که کربلا نرفته بودند)، عمل به سفارش امام حسن عسکری(ع)، ثواب زیارت خانه خدا در هر قدم و زیارت خدا در بالای عرش، جبران فضاهای معنوی از دست رفته مانند عصر اهل بیت(ع)، دفاع مقدس و…، احساس زیارت تدریجی و ادامه‌دار در چند شبانه روز، ترک تعلّقات، فرصت تفکر، اخلاص، رفاقت و شباهت اخلاقی به امام حسین(ع) از این موارد است.
این مدرس حوزه علمیه افزود: یک زائر جوان استرالیایی در مورد پیاده‌روی اربعین می‌گوید: حالا ما در مسیر امام حسین(ع) هستیم، خود من می‌توانستم در سیدنی مشغول خوش گذرانی باشم به جای اینکه اینجا باشم. امام حسین(ع) مثل یک آهن رباست و ما هم مثل براده‌های آهن هستیم که به سمت او جذب شده‌ایم و نمی‌توانیم مقاومت بکنیم، انگار نیرویی تو را به سمت او می‌کشد و تو توان ماندن نداری، واقعاً نمی‌شود توصیف کرد(کتاب منظر معنوی رویداد پیاده‌روی اربعین حسینی، محمد جواد درودیان، صفحه ۶۲).
وی با بیان اینکه در پیاده‌روی اربعین جاذبه‌های اجتماعی وجود دارد، ادامه داد: انس با زائران و خادمان اهل‌بیت(ع)، تجربه زیست جمعی با آداب و رسوم گوناگون، تبلیغ عملی مکتب اهل‌بیت(ع)، شرکت در محافل علمی، فرهنگی و مذهبی متعدد، مسابقه در تعظیم شعائر الهی و خدمت‌رسانی، از بین بردن کینه‌های نژادی و مرزی و وحدت انسانی بین شیعه، سنی، مسلمان، مسیحی از جاذبه‌های اجتماعی اربعین است. کشیش لاچفیلی زائر گرجستانی می‌گوید: کاملاً مطمئنم که منظور از عبارت «کشته بی سر فرات» که در انجیل آمده، امام حسین(ع) است.
توکلی‌حامد تصریح کرد: دکتر پیتر شوت، زائر شیعه و فیلسوف آلمانی که در کتاب جدیدش حماسه پیاده‌روی اربعین را روایت کرده است، این حرکت جهانی را نظریه رهایی بخش خلایق از مشکلات می‌داند. همچنین گزارشگر یونسکو در عراق می‌نویسد، این صحنه‌های میلیونی، ادامه یک فرهنگ ریشه‌دار است. سیل جمعیت از نقاط گوناگون جهان و عراق سرازیر شده‌اند، بسیاری از مردم حتی خانه‌های خود را برای زندگی مشترک در اختیار زائران مختلف قرار داده‌اند( ویژه‌نامه مرکز مطالعات و تحقیقات کربلا، فصل خدمات اربعینی، منتظر رسول حمیری).
وی افزود: کلر ژوبرت، نویسنده فرانسوی در سفر اربعین، آنقدر تحت تأثیر ایثار و فداکاری بچه‌های عراقی قرار می‌گیرد که کتاب بعدی خود را به موضوع کودکان حاضر در اربعین اختصاص می‌دهد. استنزل رینر، زائری از آلمان است که پس از چندین سال مطالعه و تحقیق به اسلام شیعی گرویده است. او اعتقاد دارد آن چیزی که در همایش اربعین رنگ باخته، همین مرزبندی‌های کاذب جغرافیایی است، راهپیمایان اربعین زبانشان فرق دارد اما با قلب خود همدیگر را خوب درک می‌کنند(مقاله فهرستی از جاذبه‌های حماسه اربعین، مسلم یزدی، صفحه ۱۷).
این استاد دانشگاه با بیان اینکه پنجمین دلیل جاذبه اربعین، جاذبه‌های سیاسی است، اظهار کرد: تقویت جبهه حق و مرزبندی با جبهه باطل، حرکت در طریق اسرای اهل‌بیت(ع) و ادامه جهاد آنها، آمادگی برای تمدن‌سازی دینی و جامعه مهدوی و شهادت‌طلبی ذهنی از جمله این جاذبه‌های سیاسی است.
وی ادامه داد: در هر زمانه‌ای که زورگویان عالم و دشمنان امام حسین(ع)، جان مظلومان را می‌گیرند یا مردم جهان را استعمار و غارت می‌کنند انسان اربعینی، همیشه در ذهنش در حال عملیات استشهادی است. یعنی در هر لحظه فرض می‌کند که باید همین الآن به عملیات شهادت طلبانه برود و تا ثانیه‌هایی دیگر با مجاهدت خود دشمنان بشر را نابود کند. آیت‌الله محمدتقی مدرسی می‌گوید: حرکت عمومی اربعین آمادگی برای حکومت الهی آخرالزمان و همان زلزله تحول تاریخی و نقطه عطف تغییرات جهانی است(مجموعه مقالات پیام اربعین در بحرین، محمدتقی مدرسی، صفحه ۲).
توکلی حامد افزود: دکتر کارلو کوربوچی، معاون وزیر بودجه ایتالیا که چند روز قبل از حرکت به سمت راهپیمایی اربعین به طرز مشکوکی از دنیا رفت، حکام آمریکا را دشمن گسترش تشیع و اربعین می‌دانست و در مصاحبه‌ای گفته بود مسئولان آمریکا حتی به نوه شهید مالکوم ایکس هم رحم نکردند و وقتی فهمیدند که او شیعه شده و قصد سفر به ایران را دارد ناجوانمردانه او را به شهادت رساندند. همچنین آخوند قورچای از علمای اهل‌سنت استان گلستان معتقد است، تبلیغات سوء دشمنان هرگز مانع زیارت اربعین نخواهد شد.
وی با بیان اینکه سدریک ریب روت، کشیش فرانسوی که به تازگی شیعه شده، معتقد است عزاداری امام حسین(ع) زمینه ظهور امام زمان(عج) را فراهم می‌کند، تصریح کرد: از دید ماری والکمان فیلسوف شیعه و استاد دانشگاه‌های پاریس، راهپیمایی اربعین، استمرار مسیر امامت اهل‌بیت(ع) است. او که از شاگردان دکتر روژه گاوردی بود، در حال استراحت در یکی از مواکب حسینی وصیت می‌کند که بعد از وفاتش در همان جا دفن شود. مزار او اکنون در کنار عمود ۱۷۲ در موکب شهید عارف حسینی قرار دارد(کتاب جذبه مشرقی، حسین سرو قامت، صفحه ۶۹).
این استاد دانشگاه با معرفی کتاب«پادشاهان پیاده» تألیف محمدعلی جعفری و بهزاد دانشگر، افزود: همه اقشار را می‌توان در این کتاب دید و خواند. ایرانی، عراقی، اروپایی، مسلمان، غیرمسلمان، شیعه یا سنی، زن و مرد، کوچک و بزرگ حتی موکب‌داران، پلیس، نویسنده، روزنامه‌نگار، عکاس، مجری و پزشک مورد توجه هستند و این کتاب داستان دلدادگی این انسان‌ها به اباعبدالله(ع) است. داستان‌های بسیار جذاب و خواندنی از کشش کربلا و پویش جاده نجف تا کربلا و پاهای تاول زده و دلهای لک زده برای رسیدن به نینوا در این کتاب مورد توجه است.
وی با بیان اینکه با توجه به روایات، در جامعه مهدوی محبوب دلها تنها یک نقطه و آن حضرت ولی‌عصر(عج) است و همه به دنبال این محبوب می‌روند، اظهار کرد: در جریان اربعین نیز اینگونه است، نگاه‌ها و محبوب یکی است و از اطراف و کشورهای مختلف همه برای یک نقطه جمع می‌شوند و این نمادی از زندگی اربعینی است. در دوران ظهور اخوت ایمانی، نوع‌دوستی، وحدت و یکپارچگی حاکم است؛ در زندگی اربعینی نیز این چنین است.
این مبلغ بین‌الملل افزود: در دوران ظهور با اینکه دنیا برای انسان‌ها عالی است اما دلبستگی به دنیا کم و سادگی و ساده‌زیستی اصل اساسی است؛ در زندگی اربعینی نیز اینگونه است. آرامش و طمأنینه‌ای که با همه ازدحام جمعیتی وجود دارد و در دوران ظهور متصور است و در روایات به آن اشاره شده، در زندگی اربعینی وجود دارد. همان آرامشی که در روز عاشورا برای سیدالشهدا(ع) و در عصر عاشورا برای زینب کبری(س) وجود داشت به زندگی اربعینی زائران اباعبدالله الحسین(ع) نیز سرایت کرده است.
وی با بیان اینکه براساس برخی روایات اگر مانعی بر سر راه ظهور وجود داشته باشد، همه امکانات را بسیج می‌کنند تا مانع رفع شود، ادامه داد: در جریان اربعین هم اینگونه است اگر مشکلی برای موکبی پیش آید، همه برای رفع آن بسیج می‌شوند. صبر و مقاومت در برابر مشکلات از دیگر مواردی است که بین جریان کربلا و دوران ظهور وجود دارد زیرا در زمان ظهور هم مشکلاتی وجود دارد اما آن قدر این مشکلات برای مردم همراه با صبر و مقاومت خود را نشان می‌دهد که دیگر به‌عنوان مشکل یاد نمی‌شود و مردم به‌دنبال حل این مشکل هستند، در جریان اربعین هم این چنین است.
توکلی حامد در پایان گفت: در دوران ظهور فشارها هر چقدر بیشتر شود، علاقه انسان‌ها به امام(عج) بیشتر می‌شود؛ در زندگی اربعینی هم اینگونه است و پیوند عجیبی میان جریان کربلا و ظهور، این دو بال بسیار ارزشمند فرهنگ شیعی، وجود دارد. لذا امیدواریم با شرکت در مراسم اربعین حسینی و تغییر سبک زندگی و اخلاق خود، زمینه را برای ظهور حضرت مهدی(عج) فراهم نماییم.
منبع: خبرگزاری ایکنا