
به گزارش روابط عمومی بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج)، حجتالاسلام خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگویی با بیان اینکه بر اساس فرمایشات معصومان علیهاالسلام، آیات متعددی از قرآن به مهدویت و ظهور حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه اشاره دارد، اظهار کرد: ما معتقدیم پیوند بین قرآن و مهدویت چه در تبیین معارف و آموزهها و چه نسبت قرآن در حکمرانی مهدوی قسمتهای مستحکمی است که علاوه بر آیات قرآن، روایات معصومان هم در این مهم تأکید فراوان دارد.
وی با بیان اینکه بر اساس فرمایش معصومان، آیات به سخن در میآیند، گفت: بر اساس روایات، برخی آیات خاموشند و ائمه اطهار به عنوان آگاهان به محتوای قرآن، آنها را به نطق در میآورند و براین اساس و بر پایه فرمایش معصومان علیهاالسلام بخش قابل توجهی از آیات قرآن را مشخصا در پیوند مهدویت میدانیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گریزی به آیه ۱۰۵ سوره انبیاء، آیه ۵۵ سوره نور و آیه ۵ سوره قصص و…زد و افزود: این آیات را به اعتبار فرمایش معصومان ذیلِ این آیات، آیات مهدویت میدانیم و تنها آیات، دلالت روشنی بر حکومت شخصی به نام حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه از نسل پیامبر آخرالزمان ندارد اما امام معصوم است که میفرماید آیات، به این دلیل و استدلال، مربوط به حکومت صالحان است که در راس حکومت، مهدی موعود از ذریه پیامبر خاتم است بنابراین آیه مهدوی داریم اما آیات مهدوی بر اساس پایه و فرمایش معصومان علیهالسلام برای ما در حوزه بحث مهدویت روشن و قابل استفاده میشود.
مهدویت و تحقق وعدههای قرآن
حجت الاسلام سلیمیان یادآور شد: معصومان این آیات را تفسیر کرده و راهنمای بشر برای درک عمیقتری از نقش امام عصر عجلاللهتعالیفرجه در تاریخ بشریت بودهاند و مهدویت به عنوان تحقق وعدههای قرآن، امید به آیندهای سرشار از عدالت و آرامش را در دلها زنده نگه میدارد.
وی تاکید کرد: افرادی که از فرمایش ائمه و معصومان(ع) بیبهره هستند لاجرم چیزی به اسم آیات مهدوی و مهدویت نخواهند داشت و بر اساس نگرشهای خود امور را معنی میکنند.
به گفته وی ما شاکر خدایی هستیم که در مکتبی زندگی میکنیم که پیشوایان او، به عنوان راستگوترین انسانها، آنجایی که از قرآن درک کامل و روشنی نداریم برای ما روشنگری و آیات را تبیین میکنند کما اینکه قرآن هم این را مطرح کرده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به آیه «وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ ۗ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا ۗ وَمَا یَذَّکَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ»، افزود: تأویلهای قرآن به دلیل اینکه قرآن حقیقت هدایت جاری در طول تاریخ است به همان میزان که پاسخگو به نیاز اصل نبوی است پاسخ مناسبی برای آنها دارد و تا آخرین فرد در زمین قرآن هدایتگر انسانهاست بنابراین اگر مضمون ثابت برای قرآن فرض کنیم، در گذر زمان مندرس و غیر قابل استفاده میشود اما حقیقت قرآن به عنوان دارا بودن متون و بهرهمندی معصومان(ع) از محتوا و مضمون باطنی قرآن و ارائه به آن، سبب شده قرآن را حقیقت جاری در کل مسیر تاریخ تلقی کنیم.
مهدویت اعتقاد مکتب اهل بیت(ع)
حجت الاسلام سلیمیان با بیان اینکه مهدویت یک اعتقاد اساسی مکتب اهل بیت علیهاالسلام، و به استناد فرمایش رسول اکرم صلوات الله علیه و ائمه اطهار شکل گرفته است، گفت: مهدویت به استناد آیات قرآن و روایات از استحکام کاملی برخوردار است و معتقدیم قرآن گرچه در نگاه ظاهری دلالت روشنی به مقوله مهدویت ندارد اما بر اساس فرمایش معصومان که در نگاه ما راسخون در علم هستند، بخشی از آیات میتواند بر پایه تأویل و یا تطبیق در مباحث مهدویت مطرح شده باشد.
به گفته وی مهدویت تعاریف مختلف دارد ممکن است بر اساس تعریف، آیهای در رابطه با مهدویت باشد و یا در تعریف دیگر آیه مرتبط با مهدویت نباشد بنابراین نمیتوان به آمار دقیق و روشنی نسبت به حجم آیات مهدوی اشاره کرد اما آنچه مسلم است شمار آیاتی که میتوان از آنها حقیقت مهدویت را دریافت و آموزههای اساسی مهدویت را بر پایه آنها بنا نهاد به اندازهای است که برای موضوع کفایت کند.
حجت الاسلام سلیمیان یادآور شد: گاهی مسئلهای به عنوان مسئله اساسی به استناد یک آیه قرآن مطرح میشود در حالی که معتقدیم مهدویت و حکومت صالحان در آخرالزمان بر اساس دهها روایت که ذیل آیات قرآن است شکل گرفته و به نوعی میتوان گفت آیات قرآن در رابطه با حکومت صالحان که روایات، آن را به حکومت حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه مشخص میکنند، قابل توجه است.
بشارت قرآن به ظهور موعود
وی با اشاره به این مهم که در قرآن کریم آیاتی وجود دارند که به ظهور حضرت مهدی عجلاللهتعالیفرجه بشارت میدهند، گفت: ما بهرهمندی خود را در آیات قرآن در بحث مهدویت بر پایه فرمایشات معصومان علیهاالسلام قرار دادیم برخلاف افرادی که خود را به نوعی از این فرمایشات محروم کرده و به ظاهر آیات بسنده میکنند، ما اعتقاد داریم بر پایه تأویل و یا تطبیق برخی آیات، به روشنی حکومت صالحان و بحث مهدویت و حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه از آیات قرآن قابل استفاده است.
به گفته وی مفسران بزرگ شیعه در طول تاریخ با بهره از فرمایش معصومین و احادیث در این زمینه بخش قابل توجهی از مباحث تفسیری را به سمت و سوی مهدویت بر پایه این روایات تنظیم کردند و ما امروزه شاهد تفاسیر بزرگی مانند تفسیر المیزان، مجمع البیان، جامع الجوامع و دیگر تفاسیر، که بخش قابل توجهی از آیات قرآن بر پایه فرمایش معصومین در رابطه با مهدویت و حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه را تفسیر و تبیین کردند، هستیم البته آیات قرآن در دستههای مختلف قابل دستهبندی است و ما میتوانیم بخشی از آیات را مربوط به منجی آخرالزمان تفسیر کنیم یعنی با برخی روایات مشخصاً آیه در رابطه با کسی است که خواهد آمد و جامعه را بر مدار یکتاپرستی و امنیت قرار خواهد دادو این موارد را میتوان به عنوان منجی باوری و موعود باوری در قرآن دانست.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تأکید کرد: بر اساس آنچه در روایات آمده است جامعه صالحان و جامعه نجات یافتگان به دست منجی مشخصا با کسی از نسل و ذریه پیامبر آخرالزمان اتفاق میافتد و این نکته حائز اهمیت است باید به این نکته توجه کرد که قرآن همواره بشارت به حاکمیت صالحان را در نگاه قرار داده است «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ… خدا به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند، وعده داده است که حتماً آنان را در این سرزمین جانشین خود قرار دهد».
پایان تاریخ پرنور است
حجت الاسلام سلیمیان یادآور شد: برخلاف پندار برخی از پنداشتههای معاصر که پایان تاریخ را پایانی پر از پلیدی، زشتی، جنگ و خونریزی تصویر میکنند به نظر میرسد از نگاه قرآن و آموزههای قرآنی پایان تاریخ پایانی پرنور برای صالحان تنظیم خواهد شد چرا که این وعده الهی است و بر اساس آیات قرآن کریم إِنَّ اللَّهَ لَا یُخْلِفُ الْمِیعَادَ، خداوند از وعده خود تخلف نمیکند.
وی اظهارکرد: جامه آخرالزمان و در پایان تاریخ، از نگاه آیات قرآن جامعهای است که توسط شایستگان مدیریت میشود و حکمرانی از آنِ شایستگان است و ائمه اطهار مشخصاً این جامعه صالحان و حکمرانی صالحان را ذیل عنوان حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه تعریف میکنند بنابراین ما میتوانیم به روشنی مصداق جامعه و حکومت صالحان بشارت داده شده در قرآن را، همان جامعه مهدوی بدانیم و نکته مهم توجه به انسانهای شایسته است.
وی افزود: وقتی در آیه ۵۵ سوره نور گفته میشود وَعَدَ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ …خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند وعده داده است که به یقین، خلافت روی زمین را به آنان خواهد داد، عملاً تکلیف ما در زمینه ظهور برای حاکمیت صالحان روشن میشود انسانهایی که در انتظار جامعه شایستگان هستند باید برایشان این ذهنیت وجود داشته باشد که خودشان در شمار شایستگان باشند و باید تلاش کنند خود را به جامعه شایستگان و مجامع آرمانی وعده داده شده نزدیک کرده و نقش مثبت و سازنده در جبهه حق داشته باشند.
وی با بیان اینکه آیاتی در زمینه مهدویت در مجموعههای مدونی در قالب مقاله، کتاب و… به صورت مفصل وجود دارد، گفت: کتابهایی تحت عنوان مهدویت در قرآن، امام مهدی عجل الله تعالی فرجه در قرآن و … میتواند حقیقت بیان قرآن را نسبت به حاکمیت صالحان در نگاه قرار دهد و مطالعه هرچه بیشتر، افقهای خوب و روشنتری را نشان میدهد.
حکومت یکتاپرستی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: حکومت صالحان در پایان تاریخ، حکومتی بر اساس یکتاپرستی است و در آنجا هیچ انحرافی در دین دیده نمیشود کسانی که بر اساس آموزههای انحرافی و دادههای تحریک شده دستورات دینی خود را تنظیم کردهاند دیگر در آنجا جایگاهی ندارند و ما معتقدیم بر پایه فرمایش خداوند متعال در قرآن و بیان معصومان علیهاالسلام، جامعه پایان تاریخ، بر مدار یکتاپرستی است مَنْ لَقِیَ اللهَ لَا یُشْرِکُ بِهِ شَیْئًا دَخَلَ الْجَنَّهَ و بر اساس آیات و روایات همه حقیقت دین و حقیقت قرآن در آنجا بروز و ظهور پیدا میکند و این حقیقت جاری در تاریخ به سرمنزل مقصود میرسد یعنی همه حقایق قرآن در جامعه صالحان آخرالزمان تبلور پیدا میکند از این رو آن را جامعه موحدانه به تمام معنا میدانیم.
جامعه توحیدی
حجت الاسلام سلیمیان یادآور شد: وقتی جامعهای، توحیدی و موحدانه شد مابقی ویژگیها مانند فراگیری امنیت، رفاه معقول همگانی و ویژگی و شاخصهای دیگر که برای حکومت مطرح شده ذیل حاکمیت توحیدی تعریف میشود یعنی اگر امروز شاهد بیعدالتی، تجاوز به حقوق دیگر انسانها هستیم اصلیترین و اساسیترین دلیل فاصله گرفتن انسانها از جامعه توحیدی است.
به گفته وی وقتی انسانها از جامعه توحیدی فاصله گرفتند یعنی دین محور و اساس نیست در حالی که در حکومت صالحان در آخرالزمان همه دین، حکمرانی و حاکمیت مهدی موعود بر پایه قرآن است البته بر حسب شرایط، ممکن است حضرت(عج) مکلف به امر جدیدی باشد و به دستورالعمل نوین مامور شود اگر نه ما هیچگونه ادعایی را نمیپذیریم که آموزههای دینی و محتوای قرآنی، محتوای متفاوت از قرآنی که در اختیار ما میباشد، است. تمام مضمون و محتوای همین قرآن که در اختیار ما و همه مسلمانان است آنجا عملیاتی و اجرایی میشود.
به گفته وی به لحاظ اینکه برخی از آموزههای قرآن در گذر زمان دستخوش تغییراتی شده است ممکن است برای عدهای، امور جدیدی نمود پیدا کند در غیر صورت محور بحثها و دستورالعملها، آیات قرآن خواهد بود وقتی یکتاپرستی و توحید در همه زوایای زندگی انسانها جاری شده و نفوذ پیدا کند طبعاً عدالت، به عنوان فرعی مبتنی بر یکتا پرستی خداوند، زندگی انسان را سرشار از لذت میکند.
منبع: خبرگزاری شبستان