آیات مهدوی – آیه ۳۰ سوره بقره
وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَهِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً قالُوا أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ
موضوع: خلیفه الهی
«و هنگامى که پروردگارت به فرشتگان گفت: من بر آنم که در زمین جانشینى قرار دهم. فرشتگان گفتند: آیا کسى را در زمین قرار مىدهى که در آن فساد کند و خونها بریزد؟ در حالى که ما با حمد و ستایش، تو را تنزیه و تقدیس مىکنیم. خداوند فرمود: همانا من چیزى مىدانم که شما نمىدانید.»
نکته ها:
- گرچه همه انسانها، بالقوه میتوانند خلیفه خدا باشند، اما همه خلیفه خدا نیستند و به فرموده روایات، افراد خاصى به این مقام میرسند. چون برخى از انسانها با رفتار خود به اندازهاى از انسانیت سقوط مىکنند که از حیوان هم پستتر مىشوند؛ چنانکه قرآن مىفرماید: أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ
- قرارگاه این خلیفه، زمین است؛ ولى لیاقت او تا قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى مىباشد.
- انتصاب خلیفه و حاکم الهى، تنها به دست خداست: إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً.
- در زیارت آل یاسین، خطاب به حضرت مهدی می‌گوییم: «السَّلامُ عَلَیْکَ یَا خَلِیفَهَ اللَّهِ وَ نَاصِرَ حَقِّه؛ سلام بر تو اى کسى که جانشین خدا و ناصر حق هستى».
- خدایى که دائماً حاضر، ناظر و قیّوم است، چه نیازى به جانشین و خلیفه دارد؟ پاسخ آن است که اولاً جانشینى انسان، به معنای نیاز و عجز خداوند در اداره امور نیست، بلکه این مقام به خاطر کرامت و فضیلت رتبه انسانیت است.
ثانیاً نظام آفرینش بر اساس واسطههاست؛ یعنى با آنکه خداوند مستقیماً قادر به انجام هر کارى است، ولى براى اجراى امور، واسطه هایى قرار داده است. پس انسان مىتواند جانشین خداوند شود و اطاعت از او، همچون اطاعت از خداوند باشد: مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ و بیعت با او نیز به منزله بیعت با خداوند باشد: انّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللَّهَ